De impact van piekeren of negatief denken

Wat is piekeren of negatief denken?

- Piekeren of negatief denken is het steeds herhalen van gedachten.

- Het is te veel nadenken.

- Het wordt na verloop van tijd een gewoonte

-Je krijgt er meestal een slecht gevoel door.

- Je krijgt er op den duur last van.

foto: stressplein

Wat kan onze negatieve gedachtestroom versterken?

Er zijn heel wat factoren due een aanleiding kunnen geven voor negatieve of piekergedachten.
Een opsomming:

Onze aanleg, ons aangeboren karakter

Mensen met bepaalde karaktereigenschappen piekeren meer dan anderen.
* Perfectionistische mensen denken voortduren aan wat ze nog in orde moeten brengen, ze blijven aan details denken, enz.
* Angstige mensen piekeren dan weer meer over wat hen allemaal zou kunnen overkomen.
* Mensen die niet goed weten hoe ze problemen moeten aanpakken, gaan voortdurend  piekeren over zaken die allemaal zouden kunnen gebeuren.

Niet alle karaktertrekken zijn zomaar bij te sturen, maar het besef dat je telkens weer in dezelfde valkuil trapt, is soms voldoende om jezelf tot de orde te roepen en zo het piekeren te doorbreken.

Het stellen van bepaald gedrag

We doen veel dingen omdat we denken dat deze ons kunnen helpen.
Bijvoorbeeld: mensen gaan soms snoepen of alcohol drinken om zich beter te voelen.

In eerste instantie ( op korte termijn) werkt dit en voelen we ons wat beter. Maar al snel is dit positieve effect weg en hebben we iets nieuws om over te piekeren, nl. dat we dik zullen worden als we zo blijven snoepen, dat het niet goed is voor onze gezondheid, enz.

Dergelijke gedragingen helpen dus vooral op korte termijn. Op lange termijn hebben ze vaak een averechts effect en werken negatieve gedachten in de hand.

Lichamelijke gezondheid: ongezondheid

Ons lichaam en onze geest staan niet los van elkaar. Ze zijn op verschillende manieren met elkaar verbonden. Wanneer we gezondheidsproblemen hebben, gaan we ons hierover vanzelfsprekend zorgen maken. En van zorgen maken, gaan we over naar piekeren.
Werken aan je gezondheid heeft dus een gunstig effect op ons denken.

Gebeurtenissen in onze omgeving

Het kan hier gaan over 'dagelijkse' stress zoals de organisatie van een gezin/huishouden, je werk, enz.
Het kan ook gaan over onverwachte gebeurtenissen zoals een ruzie met iemand die voor jou belangrijk is, het overlijden van een naaste, ziekte van een collega, enz. Het is zo dat hoe langer deze stresserende zaken blijven duren, hoe meer kans je hebt om erover te gaan piekeren.

De werking van onze hersenen

Hierbij spelen twee zaken een belangrijke rol. Aandacht en geheugen.

Aandacht
Aangezien we niet op alles tegelijk kunnen letten, moeten we een keuze maken.
Deze keuze maken we onbewust in onze hersenen. We kunnen immers niet alle prikkels die ons bereiken tegelijkertijd verwerken. Onze frontale kwab zal een selectie moeten maken. Deze selectie zal onder andere gebeuren op basis van onze gemoedstoestand.

Bijvoorbeeld: wanneer we ons vrolijk voelen, gaan we vooral leuke berichtgeving in de krant lezen. Wanneer we ons verdrietig voelen, hebben we eerder aandacht voor ongevallen of negatieve gebeurtenissen.


Geheugen
Een tweede belangrijk element  is de werking van ons geheugen.
Wanneer we ons slecht voelen, onthouden we gemakkelijker negatieve gebeurtenissen/ervaringen.
Als we ons goed voelen, dan gaan we gemakkelijker op de goede dingen letten en deze dan ook opslaan.

De impact van piekeren

Piekeren (DENKEN) doen we meestal over negatieve dingen : dingen die gebeurd zijn, waar we mee in de knoei zitten of zaken waarvoor we bang zijn dat ze zullen gebeuren.
We piekeren over het heden, het verleden en de toekomst.

Wanneer we piekeren , gaan we steeds dieper en dieper nadenken en worden onze gedachten steeds negatiever.

Deze negatieve gedachten zorgen voor een negatief gevoel (EMOTIE) waardoor we ons slecht  en ongelukkig gaan voelen. Hierdoor gaan we nog meer piekeren en bereiken we op den duur niet meer het gewenste resultaat.

De wisselwerking tussen DENKEN, VOELEN en GEDRAG kunnen we weergeven als tandwielen die met elkaar in verbinding staan.
Als het ene tandwiel begint te draaien, gaan de andere twee tandwielen vanzelf ook in dezelfde negatieve of positieve richting draaien.

foto: pixabay

Hoe kan piekeren zelfs tot een burn-out of depressie leiden?

Iedereen wordt regelmatig geconfronteerd met problemen. Dit is ook geen enkel probleem en is ook niet altijd te vermijden. We kunnen immers als mens heel wat BELASTING aan. Deze belasting noemen we ook wel eens de DRAAGLAST.
Maar wanneer de druk op onze schouders, vooral bij een opeenstapeling van gebeurtenissen of stressoren te groot wordt, kan onze DRAAGKRACHT hieronder gaan lijden.

De omvang van onze draagkracht wordt bepaald door heel wat factoren zoals opvoeding, steun van de partner,... maar ook door factoren waar je zelf een impact op hebt zoals gezonde voeding, ontspanning, sport, enz.
Met DRAAGKRACHT bedoelen we zowel de fysieke als psychologische draagkracht.

PIEKEREN kan ervoor zorgen dat de DRAAGLAST nog groter wordt of dat negatieve gevoelens in stand worden gehouden.
Wanneer de balans doorslaat langs de kant van de DRAAGLAST, m.a.w. de belasting wordt zodanig groot dat je het niet meer kan dragen, kan je lichaam STRESSREACTIES gaan vertonen. Vooral onder de vorm van lichamelijke klachten.
Dit is eigenlijk je lichaam die communiceert dat het tijd wordt om in te grijpen en bij te sturen. De pieker- of negatieve denkkraan toedraaien is een eerste stap.
Als je er niet in slaagt deze negatieve denkkraan dicht te draaien, is de kans op een depressie of burn-out zeer groot.

Bron:  CGG Noord-West Vlaanderen